قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

سنتهاي وضو <!-- h1 {margin-bottom:.0001pt; text-align:center; page-break-after:avoid; direction:rtl; unicode-bidi:embed; font-size:15.0pt; font-family:"B Zar"; margin-left:0cm; margin-right:0cm; margin-top:0cm} p.StyleComplexBLotus12ptJustifiedFirstline05cmCharCharCharCharCharCharCharChar {margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; text-indent:14.2pt; line-height:80%; direction:rtl; unicode-bidi:embed; font-size:12.0pt; font-family:"B Badr"; margin-left:0cm; margin-right:0cm; margin-top:0cm} -->

سنتهاي وضو

1-    بسم‌الله گفتن.

2-    شستن دو کف دست 3 مرتبه در آغاز وضو.

3-    آب در دهان و بيني کردن قبل از شستن صورت.

4-    با دست چپ بيني را پاک نمودن بدليل حديث: «آنگاه حضرت -صلى الله عليه وسلم- 3 بار دو کف دستش را شست، سپس دهان و بيني خود را پاک نمود، سپس چهره‌اش را 3 بار شست ...».

5-   دهان و بيني را خوب تمييز نمودن، و مبالغت نمودن در آن براي کسي که روزه‌دار نباشد. بدليل حديث: «در مضمضه (آب در دهان) و استنشاق (آب در بيني) مبالغه کن، بجز در صورتي که روزه‌دار باشي ...». (أخرجه الأربعة).

معناي مبالغت در مضمضه: يعني آب را به اطراف دهان چرخاندن.

و معناي مبالغه در استنشاق: يعني آب را در بيني بکند و بالا بکشد.

6-    با يک کف دست مضمضه و استنشاق نمودن، بطوري که ميان آنها فاصله‌اي نباشد.

بدليل حديث: «پس آب را برداشت و با يک کف دست مضمضه و استنشاق نمود». (متفق عليه).

7-    مسواک زدن: و وقت آن هنگام هر شستن دهان (مضمضه) مي‌باشد.

بدليل حديث: «اگر بر امتم سخت نمي‌شد هرآئينه به آنها امر مي‌کردم که هنگام هر وضو مسواک بزنند». (رواه أحمد والنسائي).

8-    خلال کردن ريش پرپشت (انبوه). رسول الله -صلى الله عليه وسلم- هنگام وضوع گرفتن ريش خودشان را خلال مي‌کردن. (أخرجه الترمذي).

9-    مسح سر.

کيفيت مسح سر: از جلو سرش آغاز نمايد تا به آخر سرش برسد سپس به جلوي سرش برگردد.

اما مسح واجب همان مسح‌کردن تمام سر مي‌باشد به هرکيفيتي که مسح نمايد.

در حديث آمده: «رسول الله -صلى الله عليه وسلم- سر خود را با دستش مسح نمود، دستان خود را به جلو و عقب برد». (متفق عليه).

10-خلال کردن انگشتان دست و پا. بدليل حديث: «وضو را کامل بگير و ميان انگشتان خلال کن». (أخرجه الأربعة).

11-آغاز از سمت راست، يعني شروع نمودن از سمت راست براي شستن دست و پا، بدليل حديث: «پيامبر -صلى الله عليه وسلم- در کفش پوشيدن و ... پاکيزگي (وضو و غسل) آغاز از راست را مي‌پسنديدند». (متفق عليه).

12-بيش از يک بار شستن، يعني شستن صورت و دست و پا تا 3 مرتبه.

13-گفتن شهادتين بعد از فارغ شدن از وضو. چنين بگويد: «أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدَاً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ».

نتيجه آن چنين است که: کسي که بگويد درهاي هشتگانه بهشت برايش باز مي‌گردد از هر دري که مي‌خواهد وارد شود. (رواه مسلم).

14-در منزل وضو گرفتن: رسول الله -صلى الله عليه وسلم- فرمود: «کسي که در منزل خود وضو بگيرد، سپس به سوي مسجد برود تا اينک فريضه‌اي از فرايض الهي انجام دهد، هر گامي که بر مي‌‌دارد يک گناه ريخته مي‌شود، هر قدمي که مي‌گذارد يک منزلتي و درجه‌اي بلند مي‌شود). (رواه مسلم).

15-دست کشيدن بر اعضاي وضو قبل و بعد از ريختن آب بر آن.

16-صرفه‌جويي در آب، «حضرت پيامبر -صلى الله عليه وسلم- با پري دو کف دست وضو مي‌گرفت». (متفق عليه).

17-شستن بيش از مقدار واجب در اعضاي چهارگانه (دو دست و دو پا) وضو، زيرا که ابوهريره -رضي الله عنه- وضو گرفت و دست خود را تا بازو شست، و پاهاي خود را تا ساق، سپس گفتند: اين چنين ديدم که حضرت رسول الله -صلى الله عليه وسلم- وضو گرفتند. (رواه مسلم).

18-بعد از وضوع دو رکعت نماز خواندن، رسول الله -صلى الله عليه وسلم- فرمود: «کسي که مانند وضوي من وضو بگيرد سپس دو رکعت نماز با حضور ذهن بخواند، گناهان گذشته‌اش بخشيده مي‌گردد».

19-کامل کردن وضو: يعني ادا کردن حق هر عضوي از اعضاي وضو در هنگام شستن.

شخص مسلمان در شبانه‌روز چندين بار وضو مي‌گيرد، برخي پنج بار، و برخي بيشتر، مثلاً هنگام نماز ضحي و تهجد، و بدين روش با تکرار وضو مي‌تواند اين سنتها را تطبيق دهد تا اينکه ثواب بزرگي حاصل نمايد.

فايده و نتيجه انجام دادن اين سنتها هنگام وضو

شامل فرمايش پيامبر -صلى الله عليه وسلم- مي‌شود که فرمود: «کسي که وضو گرفت، گناهان وي از بدنش بيرون مي‌شود تا جايي که از زير ناخن‌هايش نيز بيرون مي‌گردد». (رواه مسلم).

و فرمود: «هر کدام از شما که وضو بگيرد، وضوي خوب و نيکو، سپس با قلب و ذهن حاضر دو رکعت نماز بخواند، بهشت برايش واجب گشته و گناهانش نيز بخشيده مي‌گردد». (رواه مسلم).

امام نووي مي‌گويد: بخاطر اينکه شخص مجاهدت نموده و وسواس شيطان را از خود دور نموده، و قلب خودش را خالي نموده، تا اين مرتبه و منزلت بدست آورده است.

برگرفته از کتاب: بيش از 1000 سنت در شبانه‌روز
نويسنده: خالد الحسينان
مترجم: دکتر حسين تاجي گله‌داري