|
|
قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين». امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل». |
|
تاریخ اسلام>مسائل تاریخ اسلام>شیعه > فرق شیعه پس از امام صادق (ع)
شماره مقاله : 1616 تعداد مشاهده : 378 تاریخ افزودن مقاله : 31/2/1389
|
فِرَق شيعه پس از امام صادق (ع)
باري پس از وفات جعفر بن محمد پيروانش به شش دسته تقسيم شدند:
1 – عده اي مرگ او را انكار كرده و گفتند او زنده است و نمي ميرد تا مجدداً ولايت بر مردم را به دست گيرد، او مهدي قائم است و روايت كردند كه او فرموده است: "اگر ديديد كه سرم از كوهي به پايين مي غلطد، باور نكنيد، زيرا من صاحب شمايم" ! اين فرقه را ناووسيه نامند.
2 – فرقه اي قائل شدند به اينكه پس از جعفر بن محمد، فرزندش "اسماعيل" كه در زمان حيات پدرش در گذتشه بود، امام است ! و مرگ او را انكار كرده و گفتند مسألة مرگ او بر مردم مشتبه شده، زيرا پدرش به امامت او تصريح كرده و امام دروغ و نادرست نمي گويد. "اسماعيل" همان قائم است و نمي ميرد تا اينكه زمين را مالك شود و به امارت مردم اقدام نمايد. اينان اسماعيليه خالص اند. لازم است بدانيم كه مادرِ دو فرزند امام صادق يعني اسماعيل و عبد الله، فاطمه بنت حسن بن حسن المجتبي (ع) است.
3 – گروهي گفتند كه پس از جعفر بن محمد، نوادة آن حضرت يعني "محمد بن إسماعيل بن جعفر" امام است و امام از اسماعيل فقيد به فرزندش محمد مي رسد و براي غير او امامت ممكن نيست، زيرا بعد از حسنين (ع) امامت از برادر به برادر منتقل نمي شود و جز در اعقاب نيست، يعني فقط از پدر به پسر منتقل مي شود.
اما "اسماعيليه" خالص را در واقع بايد همان خطابيه يعني پيروان "أبو الخطاب محمد بن زينب الأسدي الأجدع" دانست كه ادعا كردند "ابو الخطاب" پيامبري مرسل است كه "جعفر بن محمد" او را به سوي امت مبعوث كرده است.!!
بعدها گروهي از پيروان ابو الخطاب به مرگ "اسماعيل" اقرار كرده و به فرقة شمارة سه يعني پيروان "محمد بن اسماعيل" پيوستند. پيروان محمد بن اسماعيل را قرامطه مي نامند و به نظر آنان ائمه هفت نفر و عبارت اند از: علي – حسن – حسين – علي بن الحسين – محمد بن علي – جعفر بن محمد و محمد بن اسماعيل كه همان امام قائم است.
از پيروان اين گروه، دسته اي منشعب شده و فرقة مباركه نام گرفتند.
4 – فرقة چهارم گفتند كه پس از جعفر بن محمد فرزند ديگرش "محمد" كه مادرش "حميده" نام داشت، امام است. پس از او نيز فرزندانش امام خواهند بود. اين دسته سميطيه نام دارند.
5 – فرقه اي به امامت برادر اسماعيل "عبد الله الأفطح بن جعفر" قائل شدند، زيرا وي در زمان "جعفر بن محمد" بزرگترين فرزند آن بزرگوار بود، وي به جاي پدر نشست و خود را امام و وصي پدرش خواند. همچنين رواياتي نقل كردند كه "جعفر بن محمد" و پدرش فرموده اند: "امامت در اولاد امام، با فرزند بزرگتر است".
اكثريت پيروان جعفر بن محمد و بزرگان اصحاب وي و مشايخ و فقهاي شيعه به جز تعداد اندكي به امامت "عبد الله" گرويدند و با قاطعيت قائل شدند به اينكه امامت در "عبد الله" و پس از وي در فرزندان اوست. اين فرقه فطحيه ناميده مي شوند.
چون "عبد الله" درگذشت و فرزند پسري از او باقي نماند در امامت او ترديد كرده و اكثريت پيروانش به امامت برادرش "موسي بن جعفر" گرويدند و شمار اندكي نيز ادعا كردند كه عبد الله از يك كنيز فرزندي به نام محمد داشته كه او پس از مرگ پدر به خراسان رفته و او همان قائم منتظر است.
6 – فرقة ششم پس از جعفر بن محمد، امامت را در فرزندش "موسي" دانستند و وجوه اصحاب جعفر بن محمد كه عبارت اند از: هشام بن سالم جواليقي – عبد الله بن أبي يعفور – عمر بن يزيد بياع السابري – محمد بن نعمان ابو جعفر أحول معروف به مؤمن الطاق – عبيد بن زراره بن أعين – جميل بن دراج – أبان بن تغلب و هشام بن الحكم و چندتن ديگر امامت موسي را پذيرفتند.
پس از مرگ "عبد الله بن جعفر" پيروانش جز اندكي انتقال امامت از برادر به برادر را جايز شمرده و به پيروان "موسي بن جعفر" پيوستند كه از آن جمله اند: عبد الله بن بكير بن أعين و عمار بن موسي الساباطي.
مدتي بعد، هنگامي كه براي دومين بار، موسى بن جعفر در زمان "هارون الرشيد" محبوس گرديد و در زندان وفات يافت، گروهي از پيروانش در امامت وي ترديد كرده و به پنج فرقه منقسم شدند:
به نقل از: شاهــراه اتّحــاد ( بررسـي نصـــوص امــامــت )، تأليف: حيدر علي قلمداران، با مقدمه و حواشي آية الله العظمى علاّمه «سيد أبو الفضل البرقعي»
|
بازگشت به ابتدای
صفحه
بازگشت به نتایج قبل
چاپ
این مقاله
ارسال مقاله به دوستان |
|
|
|
|
|