سنتهاي قولي (خواندني) نماز
1- دعای استفتاح
و آن عبارت است از گفتن دعای: «سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، وَتَبَارَكَ اسْمُكَ، وَتَعَالَى جَدُّكَ، وَلاَ إِلَهَ غَيْرُكَ» بعد از تکبيرة الاحرام. (رواه الأربعة).
و دعای ديگر نيز روايت شده: «اللَّهُمَّ بَاعِدْ بَيْنِيْ وَبَيْنَ خَطَايَايَ كَمَا بَاعَدْتَ بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ، اللَّهُمَّ نَقِّنِيْ مِنْ خَطَايَايَ كَمَا يُنَقَّى الثَّوْبُ الأَبْيَضُ مِنَ الدَّنَسِ، اللَّهُمَّ اغْسِلْنِيْ مِنْ خَطَايَايَ بِالثَّلْجِ وَالْمَاِء وَالْبَرَدِ». (رواه البخاري ومسلم).
بنابراين يکي از اين دعاهاي وارده شده را بخواند.
2- پناه خواستن به خداوند قبل از قراءت
بگويد: «أعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ».
3- گفتن: ﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ﴾.
4- گفتن: «آمين» بعد از فاتحه.
5- خواندن سوره بعد از فاتحه در دو رکعت اول از نماز صبح و جمعه و مغرب و چهار رکعتي، و نمازهاي سنت که بطور تنهاي خوانده ميشود، اما مقتدي در نمازهاي سري ميخواند ولي در نمازهاي جهري خير.
6- گفتن: «مِلْءَ السَّمَوَاتِ، وَمِلْءَ الأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا، وَمِلْءَ مَا شِئْتَ مِنْ شَيْءٍ بَعْدُ، أَهْلَ الثَّنَاءِ وَالْمَجْدِ، أَحَقُّ مَا قَالَ الْعَبْدُ، وَكُلُّنَا لَكَ عَبْدٌ اللَّهُمَّ لاَ مَانِعَ لِمَا أَعْطَيْتَ، وَلاَ مُعْطِيَ لِمَا مَنَعْتَ، وَلاَ يَنْفَعُ ذَا الْجَدِّ مِنْكَ الْجَدُّ». بعد از بلندشدن از رکوع و بعد از گفتن: «رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ» بگويد. (رواه مسلم).
7- بيش از يکبار گفتن تسبيحات رکوع و سجود.
8- بيش از يکبار گفتن «رَبِّ اغْفِرْ لِيْ» ميان دو سجده.
9- گفتن دعا: «اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَعُوْذُ بِكَ مِنْ عَذَابِ جَهَنَّمَ، وَمِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ، وَمِنْ فِتْنَةِ الْمَحْيَا وَالْمَمَاتِ، وَمِنْ فِتْنَةِ الْمَسِيْحِ الدَّجَّالِ». در تشهد آخر.
و مستحب است که نمازگزار در حالت سجده، فقط به تسبيح اکتفاء نکند بلکه هر چه ميخواهد در سجده دعا کند بدليل حديث: «نزديکترين حالتي که بنده به پروردگارش است وقتي است که در حال سجده ميباشد، بنابراين در سجده بسيار دعا کنيد». (رواه مسلم).
دعاهاي ديگري نيز هست که شما ميتوانيد به کتاب پناهگاه مسلمان (حصن المسلم) رجوع کنيد.
همه اين سنتها که گذشت در هر رکعتي تکرار کن، بجز دعاي استفتاح و دعاي که بعد از تشهد است.
پس بنابراين مجموع اين سنتهاي قولي در نماز فرض در 17 رکعت، 136 سنت است، اگر که بگوئيم 8 سنت است که در هر رکعت تکرار ميشود، و مجموع سنتها در نماز سنت که 25 رکعت است و در شبانهروز خوانده ميشود، 175 سنت ميباشد، و گاهي تعداد اين سنتها با نماز قيام شب و نماز ضحي، اضافه ميگردد.
اما سنتهاي قولي که بجز يک بار در نماز تکرار نميشود عبارتند از:
1- دعاي استفتاح
2- دعاي بعد از تشهد
بنابراين مجموع آنها در نماز فرض 10 سنت است، اما در نمازهاي نوافل (سنت) که در شبانهروز خوانده ميشود، 24 سنت ميشود، و گاهي بر تعداد آنها در نمازهاي قيام شب، و نمازهاي ضحي يا تحية المسجد اضافه ميگردد.
برگرفته از کتاب: بيش از 1000 سنت در شبانهروز
نويسنده: خالد الحسينان
مترجم: دکتر حسين تاجي گلهداري