قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

موسیقی و آوازخوانی در اقوال صحابه کرام رضی الله عنه
 
دربارة اقوال صحابه کرام  رضی الله عنه  و تابعین در سه قرن اول که بهترین قرن‌ها به حساب می‌آیند صحبت می‌کنیم؛ عده‌ای از اقوال حکم مرفوع را دارا بوده و به پیامبر اکرم  صلی الله علیه و سلم  منسوب است و نظر فردی و شخصی نمی‌باشند.
1- ابوبکر صدیق  رضی الله عنه  دو دختر کودک را مشاهده کرد که دائره می‌زنند و همراه با آن آواز می‌خواندند، صدیق اکبر  رضی الله عنه  هر دو را سرزنش کرد و فرمود: این آواز از شیطان است، پیامبر اکرم  صلی الله علیه و سلم  نظر صدیق  رضی الله عنه  را تأیید نمودند.[1]
2- وقتی حضرت عمر  رضی الله عنه  آوازی و یا صدای دهل را می‌شنید می‌پرسید : این آواز از چیست؟ اگر می‌گفتند : مراسم عروسی و یا ختنه برپا است خاموش می‌گردید.[2]
3- حضرت عثمان  رضی الله عنه  همیشه لطف و شکر الهی را بجا می‌آورد که توفیق نیافته تا آواز بخواند و یا آرزوی آن را بنماید و به این معصیت آلوده شود.[3]
4- ابن مسعود  رضی الله عنه  می‌فرمایند : وقتی انسان بر چهار پایی سوار شود و بسم الله نگوید، شیطان بر پشت سر او سوار می‌شود و به او می‌گوید : آواز خوانی کن و اگر شخص نتوانست آواز بخواند به او می‌گوید : آرزویش را بکن.[4]
5- آواز در دل ریا می‌پروراند همانطور که آب زراعت را بارور می‌گرداند.[5]
6- آواز خوانی مقدمه و پیش آهنگ زنا است.[6]
7- حضرت انس  رضی الله عنه  فرموده است : بدترین کسب و مزد و اجرت، آواز خوانی است.[7]
8- عبدالله بن عمر  رضی الله عنه  از کنار گروهی گذر کردند که احرام بسته بودند و یکی از آنها آواز می‌خواند. ابن عمر  رضی الله عنه  فرمودند : خداوند دعای حج شما را اجابت نکند.[8]
9- عبدالله بن عمر از کنار دختر بچه‌ای که آواز می‌خواند رد شدند سپس فرمودند : اگر شیطان از کسی دست بر می‌داشت، پس مزاحم این دختر بچه نمی‌شد.[9]
10- وکیع بن جراح (رحمه الله) می‌فرمایند : طنبور را بگیر و بر فرق مالک آن خرد کن چنانکه ابن عمر  رضی الله عنه  نیز همین طور بر خورد نمودند.[10]
11- سوید بن غفله  رضی الله عنه می‌فرمایند : فرشتگان در خانه‌ای که دهل باشد نمی‌آیند.[11]
صحابه‌های جلیل القدر بسیاری و همچنین بزرگان زیادی در این باره نقل قول تصریح فرموده‌اند که، در این رسالة کوچک ما نمی‌گنجند و ما به همین روایت اکتفا می‌کنیم و از خوانندگان محترم می‌خواهیم که در این مورد تحقیق بیشتر بفرمایند.
 


[1]- روای حدیث امام بخاری 44،2 و 445.
[2]- راوی حدیث عبدالرزاق 5،11 و ابن ابی شیبة 192،4.
[3]- ابن ابو عاصم 595،2، بسوی 488،2، طبرانی 85،1.
[4]- راوی عبدالرزاق 397،10 طبرانی 170،9 ابن ابو الدنیا 14.
[5]- راوی ابن ابو الدنیا 13، بیهقی 223،10.
[6]- نزعة الاسماع 66.
[7]- روایت ابن ابو الدنیا 13، بیهقی 223،10.
[8]- روایت ابن ابو الدنیا و روایت بخاری در ادب 245،2.
[9]- راوی خلال 126.
[10]- طنبور : یکی از آلات موسیقی می‌باشد که دارای تار می‌باشد. فرهنگ عمید طنبور را این چنین تعریف کرده است : طنبور یکی از آلات موسیقی دارای دسته دراز و کاسه کوچک شبیه سه تار طنبار هم می‌گویند. (مترجم)
[11]- روایت بخاری در ادب 2، 464 و بیهقی 233،10.


از کتاب:
احکام موسیقی و سرود از دیدگاه اسلام، تألیف : شیخ احمد بن عبدالعزیز حمدان، مترجم : عبدالرحیم سالارزهی
 
مصدر:
دائرة المعارف شبکه اسلامی
IslamWebPedia.Com