قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

وصف بهشت به استناد قرآن و سنت

الحمدُ لله مبلِّغ الراجِي فوق مأمولِه، ومعطي السائِل زيادةً على سُؤلِه،المنَّانِ على التائب بصَفحِه وقَبولِه، خَلق الإِنسانَ وأَنشأَ داراً لِحُلُولِه،وجعل الدنيا مرحلةً لِنُزولِه، فتوَطَّنها مَنْ لم يعرفْ شَرفَ الأخرى لخُمُوُلِه، فأخذَ منها كارهاً قبل بلوغِ مأموله، ولم يُغْنِه ما كسَبه من مالٍ وولدٍ حتى انهْزَم في فُلولِه، أوَ مَا تَرى غِربانَ الْبَين تَنُوحُ على طُلُولِه، أمَّا الموفَّقُ فَعَرَفَ غرورَها فلمْ ينخدِع بمُثُولِه، وسابَقَ إلى مغفرةٍ من الله وجنةٍ عرضُها السماء والأرضُ أعِدَّتْ للذينَ آمنوا بالله ورسولِه، وأشْهدُ أنْ لا إِله إِلاَّ الله وحدَه لا شريكَ له شهادةَ عارفٍ بالدليلِ وأصُولِه، وأشْهدُ أنَّ محمداً عبدُه ورسولُه ما ترَدَّد النسيمُ بين شمالِه وجنوبِه ودَبُورِه وقَبولِه، صلَّى الله عليه وعلى أبي بكر صاحبِه في سفرِهِ وحلولِه، وعلى عمرَ حامِي الإِسلامِ بسيفٍ لا يخافُ من فُلولِه، وعلى عثمانَ الصابرِ على البلاءِ حينَ نزولِه، وعلى عليٍّ الماضِي بشجاعتِه قبلَ أن يصولَ بنصُولِه، وعلى آلِه وأصحابِه والتابعينَ لهم بإحسانٍ ما امتَدَّ الدهرُ بِطُوله، وسلَّم تسليماً.
برادر عزيزم: به سوي مغفرت پروردگارتان و بهشتي كه عرض آن به اندازه آسمان و زمين است، بشتابيد. بهشتي كه نه چشمي ديده و نه گوشي شنيده و نه به قلب كسي خطور كرده است. الله تعالي مي فرمايد:*مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ أُكُلُهَا دَائِمٌ وَظِلُّهَا تِلْكَ عُقْبَى الَّذِينَ اتَّقَوْا وَعُقْبَى الْكَافِرِينَ النَّارُ*[1] «بهشتي كه به متقين وعده داده شده از زير آن نهرها روان است ميوه و سايه هاي آن دائمي است آن عاقبت كساني است كه تقواي پروردگار را رعايت كردند و سرانجام كافران آتش است.» خداوند در وصف بهشت مي فرمايد كه ما آن را براي اهل آن قرار داديم.
و مي فرمايد:*مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيهَا أَنْهَارٌ مِنْ مَاءٍ غَيْرِ آَسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ وَأَنْهَارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى وَلَهُمْ فِيهَا مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ وَمَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ كَمَنْ هُوَ خَالِدٌ فِي النَّارِ وَسُقُوا مَاءً حَمِيمًا فَقَطَّعَ أَمْعَاءَهُمْ*[2] «بهشتي كه به متقين وعده داده شده در آن نهرهايي است كه آب آن تغييرناپذير است و نهرهايي از شيري كه طعم آن دگرگون نمي شود و نهرهايي از شراب كه براي نوشندگان لذت بخش است و نهرهايي از عسل ناب وجود دارد و از هر ميوه كه بخواهند برايشان فراهم است و مغفرت پروردگار شامل حال آنهاست. آيا اين مانند كسي است كه در آتش جاويدان مي باشد و از آبي جوشان خورانده مي شوند كه روده هايشان در نتيجه آن از هم مي پاشد؟» و مي فرمايد:*وَبَشِّرِ الَّذِينَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا قَالُوا هَذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ*[3] «و به كساني كه ايمان آورده و عمل صالح انجام داده اند بشارت بده به باغهايي كه از زير آن نهرها جاريست تمام ميوه هاي آن روزي ايشان مي شود، مي گويند: اين همان چيزي است كه پيش از اين روزي ما بوده است. و مانند آن برايشان آورده مي شود؛ و برايشان در آنجا همسراني پاكيزه خواهد بود و در آن جاويدانند.» و مي فرمايد:*وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا (14) وَيُطَافُ عَلَيْهِمْ بِآَنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَأَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا (15) قَوَارِيرَ مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا (16) وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنْجَبِيلًا (17) عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّى سَلْسَبِيلًا (18) وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَنْثُورًا (19) وَإِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَمُلْكًا كَبِيرًا*[4] «سايه ها بر ايشان نزديك است و ميوه ها در اختيارشان مي باشد و ظروفي از نقره و جامهاي بلورين پيرامون آنها گردانده مي شود. و جامهايي از نقره كه به اندازه مقدر شده است. و در آن از شرابي كه با زنجبيل مخلوط شده است مي نوشند. چشمه اي در آن است كه سلسبيل ناميده مي شود. و بر گرد آنان پسران جاوداني مي گردند. چون آنها را ببينند گمان مي كنند كه مرواريدهايي پراكنده اند. و آنها را در حالي مي بيني كه داراي نعمت و سرزمين بزرگي هستند.» و مي فرمايد:*فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ (10) لَا تَسْمَعُ فِيهَا لَاغِيَةً (11) فِيهَا عَيْنٌ جَارِيَةٌ (12) فِيهَا سُرُرٌ مَرْفُوعَةٌ (13) وَأَكْوَابٌ مَوْضُوعَةٌ (14) وَنَمَارِقُ مَصْفُوفَةٌ (15) وَزَرَابِيُّ مَبْثُوثَةٌ*[5] «در بهشتي هستند كه در درجه اعلا قرار دارد. در آن سخنان بيهوده نمي شنوند. و در آن چشمه اي روان است. در آن تختهاي بلندي وجود دارد. جامهايي نهاده شده و پشتيهايي چيده شده و فرشهايي گسترده شده است.» و مي فرمايد:*يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا وَلِبَاسُهُمْ فِيهَا حَرِيرٌ*[6] «در آنجا با دستبندهايي از طلا و مرواريد آراسته مي شوند و لباسهايشان از حرير است.» و مي فرمايد:*عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُنْدُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ وَحُلُّوا أَسَاوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا*[7] «جامه هاي ابريشمي سبز و ديباهايي ستبر بر ايشان است و دستبندهايي از نقره است و پروردگارشان شرابي پاك به آنان مي نوشاند.» و مي فرمايد:*مُتَّكِئِينَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِيٍّ حِسَانٍ*[8] «بر بالشهاي سبز و فرشهاي نيكو تكيه زده اند.» و مي فرمايد:*مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا*[9] «در آن بر تختهايي تكيه زده اند كه نه گرمايي به آنها مي رسد و نه سرمايي.» و مي فرمايد:*إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٍ (51) فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ (52) يَلْبَسُونَ مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَقَابِلِينَ (53) كَذَلِكَ وَزَوَّجْنَاهُمْ بِحُورٍ عِينٍ (54) يَدْعُونَ فِيهَا بِكُلِّ فَاكِهَةٍ آَمِنِينَ*[10] «متقين در مقام اميني هستند. در باغها و چشمه سارها.لباسهايي از حرير و ديباي ستبر مي پوشند و در مقابل هم نشسته اند و همچنين آنها را با حورياني درشت چشم همسر مي گردانيم. در آنجا هر ميوه اي كه بخواهند به راحتي در اختيارشان قرار داده مي شود.» و مي فرمايد:*ادْخُلُوا الْجَنَّةَ أَنْتُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ تُحْبَرُونَ (70) يُطَافُ عَلَيْهِمْ بِصِحَافٍ مِنْ ذَهَبٍ وَأَكْوَابٍ وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الْأَنْفُسُ وَتَلَذُّ الْأَعْيُنُ وَأَنْتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ (71) وَتِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتِي أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (72) لَكُمْ فِيهَا فَاكِهَةٌ كَثِيرَةٌ مِنْهَا تَأْكُلُونَ (73) إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي عَذَابِ جَهَنَّمَ خَالِدُونَ*[11] «شما و همسرانتان شادمانه داخل بهشت شويد. سينه هايي از طلا و جامهايي در برابر آنان مي گردانند و در آنجا آنچه دل آرزو كند و چشم از آن لذت ببرد وجود دارد و شما در آن جاويدانيد. و آن بهشتي است كه براي آنچه انجام داديد به ارث برده ايد. براي شما در آنجا ميوه هاي فراواني خواهد بود كه از آن مي خوريد. مجرمان در عذاب جهنم جاويدانند.» و مي فرمايد:*فِيهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ (56) فَبِأَيِّ آَلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (57) كَأَنَّهُنَّ الْيَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ*[12] «در آن زناني كه نگاههايشان را فروهشته اند وجود دارد كه دست هيچ جن و انسي قبل از ايشان به آنها نرسيده است. پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را انكار مي كنيد. گويي كه ايشان ياقوت و مرجانند.» و مي فرمايد:*فِيهِنَّ خَيْرَاتٌ حِسَانٌ (70) فَبِأَيِّ آَلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (71) حُورٌ مَقْصُورَاتٌ فِي الْخِيَامِ*[13] «در آن نيك خو و نيك رويند. پس كدامين نعمت پروردگارتان را انكار مي كنيد. حوراني سفيد بدن در خرگاه ها مخصوص شوهران خودند.» و مي فرمايد:*فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ*[14] «هيچ نفسي نمي داند چه چيز براي ايشان از آنچه كه روشني چشم است به خاطر آنچه انجام داده اند پنهان شده است.» و مي فرمايد:*لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَى وَزِيَادَةٌ وَلَا يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌ أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ*[15] «براي كساني كه نيكويي كردند نيكي و زيادتر بر آن است. كدورت و تيرگي روي آنها را فرا نمي گيرد. آنان ياران بهشتند و در آن جاويدانند.» پس آن نيكي همان بهشت است زيرا مكاني بهتر از آن وجود ندارد و زيادتر بر آن نگاه كردن به وجه پروردگار بخشنده مي باشد كه به منت و كرم خود مي بخشد. و آيات در وصف بهشت و نعمتها و خوشي ها و خرمي و وسعت آن زياد است.
و اما احاديث:
**عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ قُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ أَخْبِرْنَا عَنْ الْجَنَّةِ مَا بِنَاؤُهَا قَالَ لَبِنَةٌ مِنْ ذَهَبٍ وَلَبِنَةٌ مِنْ فِضَّةٍ مِلَاطُهَا الْمِسْكُ الْأَذْفَرُ حَصْبَاؤُهَا الْيَاقُوتُ وَاللُّؤْلُؤُ وَتُرْبَتُهَا الزَّعْفَرَانُ مَنْ يَدْخُلُهَا يَخْلُدُ لَا يَمُوتُ وَيَنْعَمُ لَا يَبْأَسُ لَا يَبْلَى شَبَابُهُمْ وَلَا تُخَرَّقُ ثِيَابُهُمْ**[16] (از ابوهريره روايت است كه گفت: گفتيم اي رسول خدا به ما خبر بده كه بهشت چگونه بنا شده است؟ فرمود:بناي آن از طلا و نقره و گل ديوار آن با مسك خوشبويي مخلوط شده است و سنگ فرش آن از ياقوت و مرواريد و خاك آن از زعفران مي باشد. هركس داخل آن شود جاودان مي ماند و نمي ميرد و منعم مي گردد و هرگز دچار نارحتي نمي شود و جوانيشان از بين نمي رود و اسباب و وسايل آن كهنه و پاره پاره نمي گردد.)
** و عن عُتْبَةُ بْنُ غَزْوَانَ رضي الله عنه انه خطب فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ الدُّنْيَا قَدْ آذَنَتْ بِصَرْمٍ وَوَلَّتْ حَذَّاءَ وَلَمْ يَبْقَ مِنْهَا إِلَّا صُبَابَةٌ كَصُبَابَةِ الْإِنَاءِ يَتَصَابُّهَا صَاحِبُهَا وَإِنَّكُمْ مُنْتَقِلُونَ مِنْهَا إِلَى دَارٍ لَا زَوَالَ لَهَا فَانْتَقِلُوا بِخَيْرِ مَا بِحَضْرَتِكُمْ وَلَقَدْ ذُكِرَ لَنَا أَنَّ مَا بَيْنَ مِصْرَاعَيْنِ مِنْ مَصَارِيعِ الْجَنَّةِ مَسِيرَةُ أَرْبَعِينَ سَنَةً وَلَيَأْتِيَنَّ عَلَيْهَا يَوْمٌ وَهُوَ كَظِيظٌ مِنْ الزِّحَامِ**[17] (از عتبه بن غزوان روايت شده كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ خطبه خواند و حمد و ثناي الله را گفت سپس فرمود:دنيا مي داند كه به سرعت مي گذرد و شتابنده بودن آن كم شده و از آن جز كمي نمانده است مانند آب داخل ظرفي كه صاحبش، آن را مي نوشد و شما از آن به سوي منزلي ديگر منتقل مي شود كه براي آن زوال و نابوديي نيست. پس با بهترين اعمالتان منتقل شويد. و براي مان ذكر نمود كه فاصله بين دو قسمت يك در بزرگ از درهاي بهشت، مسيرش چهل سال است و بر آن روزي مي آيد در حاليكه پر از مردم شده است.)
**وعَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ فِي الْجَنَّةِ ثَمَانِيَةُ أَبْوَابٍ فِيهَا بَابٌ يُسَمَّى الرَّيَّانَ لَا يَدْخُلُهُ إِلَّا الصَّائِمُونَ**[18] (از سهل بن سعد _ رضي الله عنه _ از پيامبر _صلي الله عليه و سلم _ روايت است كه فرمود: بهشت هشت دروازه دارد در آن دري وجود دارد كه الريان ناميده مي شود و جز روزه داران از آن داخل نمي گردند.)
**وعن أُسَامَةُ بْنُ زَيْدٍ رضي الله عنه ان النبي صلي الله عليه وسلم قال:أَلَا هل من مُشَمِّرٌ الي الجَنَّةِ فَإِنَّ الْجَنَّةَ لَا خَطَرَ لَهَا هِيَ وَرَبِّ الْكَعْبَةِ نُورٌ يَتَلَأْلَأُ وَرَيْحَانَةٌ تَهْتَزُّ وَقَصْرٌ مَشِيدٌ وَنَهَرٌ مُطَّرِدٌ وَثمرة نَضِيجَةٌ وَزَوْجَةٌ حَسْنَاءُ جَمِيلَةٌ وَحُلَلٌ كَثِيرَةٌ ومَقَامٌ في أَبَدٍ فِي دارٍ سليمةٍ و فاكهةٌ وخضرةٌ وحَبْرَةٌ وَنعمةٌ فِي مَحَلَّةٍعَالِيَةٍ بَهِيَّةٍ قَالُوا يا رسولَ الله نَحْنُ الْمُشَمِّرُونَ لَهَا قَالَ قُولُوا إِنْ شَاءَ اللَّهُ فقال القوم: ان شاء الله**[19] (از اسامه بن زيد روايت شده كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمودند:آيا كسي هست كه به سوي بهشت ميل و رغبت داشته باشد و براي آن بكوشد؛ بهشتي كه در آن از چيزي منع نمي شود و قسم به پروردگار كعبه نوري درخشان است و باد خوشي مي وزد و قصري آماده شده و نهري پيوسته جاريست و ميوه هاي رسيده و زنان بسيار زيبا و لباسهاي بسيار است و جايگاهي است كه تا ابد در آن ميوه وجود دارد و سرسبز مي باشد و پر از خوشي است و نعمتها در اوج درخشندگي هستند. گفتند اي رسول خدا ما به آن رغبت داريم و براي آن مي كوشيم. فرمودند: بگوييد ان شاء الله. پس همه گفتند: ان شاء الله.)
**وعَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ان نبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ إِنَّ فِي الْجَنَّةِ مِائَةَ دَرَجَةٍ أَعَدَّهَا اللَّهُ لِلْمُجَاهِدِينَ فِي سَبِيلِهِ كُلُّ دَرَجَتَيْنِ مَا بَيْنَهُمَا كَمَا بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ فَإِذَا سَأَلْتُمُ اللَّهَ فَسَلُوهُ الْفِرْدَوْسَ فَإِنَّهُ أَوْسَطُ الْجَنَّةِ وَأَعْلَى الْجَنَّةِ وَفَوْقَهُ عَرْشُ الرَّحْمَنِ وَمِنْهُ تَفَجَّرُ أَنْهَارُ**[20] (از ابوهريره _ رضي الله عنه _ روايت است كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمودند: بهشت صد درجه دارد كه خداوند آن را براي مجاهدين در راهش آماده كرده است. بين هر دو درجه به اندازه بين آسمان و زمين فاصله وجود دارد. پس هرگاه شما چيزي را از خداوند خواستيد فردوس را از او بخواهيد كه آن بهترين جاي بهشت است و بالاترين آن است و بالاي آن عرش رحمان قرار دارد و از فردوس رودهايي جاري مي شوند.)
**وله عن أبي سعيدٍ رضي الله عنه أنَّ النبيَّ صلى الله عليه وسلّم قال إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ يَتَرَاءَوْنَ أَهْلَ الْغُرَفِ مِنْ فَوْقِهِمْ كَمَا يَتَرَاءَوْنَ الْكَوْكَبَ الدُّرِّيَّ الْغَابِرَ فِي الْأُفُقِ مِنْ الْمَشْرِقِ أَوْ الْمَغْرِبِ لِتَفَاضُلِ مَا بَيْنَهُمْ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ تِلْكَ مَنَازِلُ الْأَنْبِيَاءِ لَا يَبْلُغُهَا غَيْرُهُمْ قَالَ بَلَى وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ رِجَالٌ آمَنُوا بِاللَّهِ وَصَدَّقُوا الْمُرْسَلِين وعن أبي مالكٍ الأشعريِّ رضي الله عنه أنَّ النبيَّ صلى الله عليه وسلّم قال إن في الجنةِ غُرَفاً يُرَى ظاهرُها من باطِنُها وباطنُها مِن ظاهرِها أعَدَّها الله لمَنْ أطْعَمَ الطعامَ وأدامَ الصيامَ وصلَّى بالليلِ والناس نيامّ**[21] (ابوسعيد خدري _ رضي الله عنه _ روايت مي كند كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمودند:همانا اهل بهشت اهالي طبقات بالاي سر خود را مي بينند همانگونه كه ستاره روشن درگذرنده را در ناحيه شرق يا غرب مي بينند و اين بخاطر تفاوت درجات بين آنهاست. گفتند: اي رسول خدا: آن منازل انبياء است كه شايسته غير ايشان نيست؟ فرمودند: بلي. قسم به كسي كه نفسم من به دست اوست و جايگاه مرداني است كه به الله ايمان دارند و پيامبران را تصديق كردند. و از ابي مالك اشعري _ رضي الله عنه _ روايت است كه پيامبر فرمودند: همانا در بهشت مكاني وجود دارد كه بيرون آن از داخل آن، و داخل آن از بيرون ديده مي شود كه خداوند آن را براي كسي كه طعام مي دهد و بر روزه گرفتن استمرار دارد و نماز شب مي خواند در حاليكه مردم در خواب هستند، آماده كرده است.)
**وعن ابي موسي رضي الله عنه أن نبي صلي الله علي وسلم قَالَ إِنَّ لِلْمُؤْمِنِ فِي الْجَنَّةِ لَخَيْمَةً مِنْ لُؤْلُؤَةٍ وَاحِدَةٍ مُجَوَّفَةٍ طُولُهَا سِتُّونَ مِيلًا لِلْمُؤْمِنِ فِيهَا أَهْلُونَ يَطُوفُ عَلَيْهِمْ الْمُؤْمِنُ فَلَا يَرَى بَعْضُهُمْ بَعْضًا **[22] (و از ابوموسي _ رضي الله عنه _ روايت است كه پيامبر _صلي الله عليه و سلم _ فرمودند: براي مؤمن در بهشت خانه اي از دانه مرواريد درشت است كه طول آن شصت ميل است براي مؤمن در آن اهالي هستند كه بر ايشان مي گردند بعضي از ايشان بعضي ديگر را نمي بيند.)
**وله مِن حديث جابر رضي الله عنه أن النبيَّ صلى الله عليه وسلّم قال: إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ يَأْكُلُونَ فِيهَا وَيَشْرَبُونَ وَلَا يَتْفُلُونَ وَلَا يَبُولُونَ وَلَا يَتَغَوَّطُونَ وَلَا يَمْتَخِطُونَ قَالُوا فَمَا بَالُ الطَّعَامِ؟ قَالَ جُشَاءٌ وَرَشْحٌ كَرَشْحِ الْمِسْكِ يُلْهَمُونَ التَّسْبِيحَ وَالتَّحْمِيدَ كَمَا تُلْهَمُونَ النَّفَسَ**[23] (و از جابر _ رضي الله عنه _ روايت است كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمودند: همانا اهل بهشت در بهشت مي خورند و مي آشامند و آب دهان ندارند و شاش نمي كنند و قضاي حاجت و آب بيني نيز ندارند. گفتند: پس آنچه از غذا ضايع مي گردد چه مي شود؟ فرمودند: به صورت صدايي كه از معده مي آيد و عرقي كه مانند عرق خوشبو تسبيح و حمد الله را الهام مي كند همانگونه كه نفس را الهام كرد، دفع مي گردد.)
**وعن زيدِ بن أرقمَ رضي الله عنه أن النبي صلى الله عليه وسلّم قال: والذي نفسُ محمدٍ بيدِه إن أحدَهُمْ (يعني أهل الجنةِ) ليُعْطَى قُوَّةَ مِائَةِ رَجُلٍ فِي الْأَكْلِ وَالشُّرْبِ وَالشَّهْوَةِ وَالْجِمَاعِ تَكُونُ حَاجَةُ أَحَدِهِمْ رَشْحاً يَفِيضُ مِنْ جِلْودِهِم كرشْحِ المسْكِ فَيَضْمُر بطنه**[24] (و از زيد بن ارقم _ رضي الله عنه _ روايت است كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمودند: قسم به كسي كه نفس محمد به دست اوست به هريك از ايشان يعني اهل بهشت قدرت صد مرد در خوردن و آشاميدن و شهوت و جماع داده مي شود. حاجت هريك از ايشان عرقي است كه مانند عرق خوشبويي از پوستشان خارج مي گردد و شكمش كوچك مي گردد.)
**وعن أنس رضي الله عنه أنَّ النبيَّ صلى الله عليه وسلّم قَالَ: لَقَابُ قَوْسِ أَحَدِكُمْ أَوْ مَوْضِعُ قَدَمٍ مِنْ الْجَنَّةِ خَيْرٌ مِنْ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا وَلَوْ أَنَّ امْرَأَةً مِنْ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ اطَّلَعَتْ إِلَى الْأَرْضِ لَأَضَاءَتْ مَا بَيْنَهُمَا وَلَمَلَأَتْ مَا بَيْنَهُمَا رِيحًا وَلَنَصِيفُهَا يَعْنِي الْخِمَارَ خَيْرٌ مِنْ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا**[25] (و انس _ رضي الله عنه _ از پيامبر _صلي الله عليه و سلم _ روايت مي كند كه فرمود: اندازه ذراع هر يك از شما يا جاي قدم شما در بهشت بهتر از دنيا و آنچه در آن است و اگر زني از زنان اهل بهشت به سوي زمين نگاه كند تمام آن را روشن مي نمايد و عطر خوشبويي تمام آن را مي گيرد و چادري كه سر او را پوشانده است از دنيا و آنچه در آن است بهتر مي باشد.) و در روايت مسلم اينگونه آمده:**وعن أنس بن مالك رضي الله عنه أنَّ النبيَّ صلى الله عليه وسلّم قَالَ: إِنَّ فِي الْجَنَّةِ لَسُوقًا يَأْتُونَهَا كُلَّ جُمُعَةٍ فَتَهُبُّ رِيحُ الشَّمَالِ فَتَحْثُو فِي وُجُوهِهِمْ وَثِيَابِهِمْ فَيَزْدَادُونَ حُسْنًا وَجَمَالًا فَيَرْجِعُونَ إِلَى أَهْلِيهِمْ وَقَدْ ازْدَادُوا حُسْنًا وَجَمَالًا فَيَقُولُ لَهُمْ أَهْلُوهُمْ وَاللَّهِ لَقَدْ ازْدَدْتُمْ بَعْدَنَا حُسْنًا وَجَمَالًا فَيَقُولُونَ وَأَنْتُمْ وَاللَّهِ لَقَدْ ازْدَدْتُمْ بَعْدَنَا حُسْنًا وَجَمَالًا** (و از انس بن مالك _ رضي الله عنه _ از رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ روايت مي كند كه فرمودند: همانا در بهشت در هر جمعه بازاري است پس نسيم شمال به وزيدن درمي آيد و عطر زمين بهشت در وجوه و لباسهايشان اثر مي كند دلربايي و جمالشان زياد مي شود. به سوي اهلشان برمي گردند در حاليكه حسن و جمالشان زياد شده است. اهلشان به آنها مي گويند: قسم به خدا بعد از اينكه از پيش ما رفتيد زيبايي و جمالتان زياد شده است. پس مي گويند: قسم به خدا شما نيز حسن و جمالتان زياد شده است.)
**وله عن أبي سعيد رضي الله عنه أنَّ النبيَّ صلى الله عليه وسلّم قالَ: إذا دخل أهل الجنةِ الجنة يُنَادِي مُنَادٍ إِنَّ لَكُمْ أَنْ تَصِحُّوا فَلَا تَسْقَمُوا أَبَدًا وَإِنَّ لَكُمْ أَنْ تَحْيَوْا فَلَا تَمُوتُوا أَبَدًا وَإِنَّ لَكُمْ أَنْ تَشِبُّوا فَلَا تَهْرَمُوا أَبَدًا وَإِنَّ لَكُمْ أَنْ تَنْعَمُوا فَلَا تَبْأَسُوا أَبَدًا فَذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَجَلَّ «وَنُودُوا أَنْ تِلْكُمْ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»[26] **[27] (و از ابوسعيد خدري _ رضي الله عنه _ روايت است كه پيامبر _صلي الله عليه و سلم _ فرمودند: هنگامي كه اهل بهشت وارد آن مي گردند، منادي ندا مي دهد: براي شما بعد از سلامتي ديگر مريضي نخواهد بود و بعد از زنده شدن هرگز نمي ميريد و بعد از جوان شدن هيچ وقت پير نمي گرديد و پس از اينكه به شما نعمت داده شد هرگز سختي و نارحتي را نمي بينيد. پس سخن الله تعالي را قرائت نمود: و ندا داده مي شوند اين همان بهشتي است كه براي آنچه انجام داده بوديد ارث داده مي شويد.)
و در صحيحين از ابوهريره _ رضي الله عنه _ روايت است كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمودند:**قال اللَّهُ عزَّ وجلَّ: أَعْدَدْتُ لِعِبَادِي الصَّالِحِينَ مَا لَا عَيْنٌ رَأَتْ وَلَا أُذُنٌ سَمِعَتْ وَلَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ فَاقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ «فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَآءً بِمَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ»[28] ** (الله عز و جل مي فرمايند: براي بندگان صالحم آماده كرده ام آنچه را كه نه چشمي ديده و نه گوشي شنيده و نه به قلب احدي خطور كرده است. پس رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ اين آيه را قرائت فرمودند: هيچ نفسي نمي داند چه چيز براي ايشان از آنچه كه روشني چشم است به خاطر آنچه انجام داده اند آماده شده است.)
و از صهيب _ رضي الله عنه _ روايت است كه رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمودند:**إِذَا دَخَلَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ نَادَى مُنَادٍ يَا أَهْلَ الْجَنَّةِ إِنَّ لَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ مَوْعِدًا يُرِيدُ أَنْ يُنْجِزَكُمُوهُ فَيَقُولُونَ وَمَا هُوَ أَلَمْ يُثَقِّلْ مَوَازِينَنَا وَيُبَيِّضْ وُجُوهَنَا وَيُدْخِلْنَا الْجَنَّةَ وَيُجِرْنَا مِنْ النَّارِ قَالَ فَيُكْشَفُ لَهُمْ الْحِجَابُ فَيَنْظُرُونَ إِلَيْهِ قَالَ فَوَاللَّهِ مَا أَعْطَاهُمْ شَيْئًا أَحَبَّ إِلَيْهِمْ مِنْ النَّظَرِ إِلَيْهِ وَلَا أَقَرَّ بِأَعْيُنِهِمْ منه**[29] وله من حديثِ أبي سعيدٍ الخدريِّ رضي الله عنه أنَّ الله يقول لأهلِ الجنةِ:أُحِلُّ عَلَيْكُمْ رِضْوَانِي فَلَا أَسْخَطُ عَلَيْكُمْ بَعْدَهُ أَبَدًا**[30] (هنگامي كه اهل بهشت داخل بهشت مي گردند، منادي ندا مي دهد اي اهل بهشت همانا براي شما نزد خداوند زيادتر از آنچه وعده داده است وجود دارد كه مي خواهد به آن وفا كند. مي گويند: آن چيست؟ آيا زيادتر از اين هم كه به ما داده است كه وجوه ما را نوراني كرد و ما را داخل بهشت نمود و پروردگار آتش نجاتمان داد وجود دارد؟ رسول الله _صلي الله عليه و سلم_ فرمود: حجاب از بين مي رود پس به سوي او نگاه مي كنند. قسم به خدا هيچ چيز به آنها عطا نشده بود كه به اندازه نگاه كردن به پروردگار نزد آنها دوست داشتني تر باشد و چشمانشان را پيوسته از او برنمي داشتند.و در روايت سعيد خدري _ رضي الله عنه _ آمده: الله جل جلاله به اهل بهشت مي گويند: بهشت را بر شما حلال كردم و از اين به بعد هرگز از شما خشمگين نمي گردم.)
اللَّهُمَّ ارزقنا الخُلْدَ في جنانِك، وأحِلَّ علينا فيها رضوانَك، وارزقْنا لَذَّة النظرِ إلى وجهك والشوقَ إلى لقائك من غيرِ ضرَّاءَ مُضِرَّة ولا فتنةٍ مُضلةٍ.

اللَّهُمَّ صلِّ وسلَّم وبارِكْ على عبدِك ونبيِّك محمدٍ وعلى آلِهِ وأصحابِه أجمعين

تأليف: محمد بن صالح العثيمين _ رحمه الله _
مترجم: عبدالمليك

________________________________________
[1] رعد 35
[2] محمد 15
[3] بقره 25
[4] انسان 14- 20
[5] غاشيه 10- 16
[6] حج 23
[7] انسان 21
[8] رحمن 76
[9] انسان 13
[10] دخان 51 55
[11] زخرف70- 74
[12] رحمن56- 58
[13] رحمن70- 72
[14] سجده 17
[15] يونس 26
[16] رواه ترمذي و احمد
[17] رواه مسلم
[18] متفق عليه
[19] رواه ابن ماجه، بيهقي و ابن حبان في صحيحه
[20] رواه بخاري
[21] أخرجه طبراني
[22] متفق عليه
[23] رواه مسلم
[24] رواه احمد
[25] رواه بخاري
[26] اعراف 43
[27] رواه مسلم
[28] سجده 17
[29] رواه مسلم
[30] رواه بخاري

به نقل از: سایت پربار نوار اسلام