|
|
قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين». امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل». |
|
فقه>مفاهیم و اصطلاحات فقهی>فرایض، در ارث
شماره مقاله : 690 تعداد مشاهده : 550 تاریخ افزودن مقاله : 20/6/1388
|
فرایض و تعریف آن فرایض جمع فریضه و از کلمه فرض بمعنی تقدیر و اندازه گرفتن و تعیین کردن مشتق شده است خداوند میفرماید" فنصف ما فرضتم" ای قدرتم یعنی نصف آنچه تقدیر و تعیین کردهاید. فرض در اصطلاح شرع بمعنی نصیب و بهره و سهم مقدر و معین برای وارث است و شناخت آن را، دانش و علم میراث با علم فرایض مینامند. دلیل مشروعیت فرایض: عربها دردوره جاهلیت پیش ازاسلام فقط به مردان و ذکور ارث میدادند نه به زنان و اناث و به بزرگان ارث میدادند نه بکودکان و توارث و ازهم ارث بردن با پیمان بستن نیز رایج بود و خداوند همه این رسوم و عادات ارث آنان را باطلکرد و این ایه را نازل فرمود: " یوصیکم الله فی أولادکم للذکر مثل حظ الانثیین فإن کن نساء فوق اثنتین فلهن ثلثا ما ترک وإن کانت واحدة فلها النصف ولابویه لکل واحد منهما السدس مما ترک إن کان له ولد فإن لم یکن له ولد وورثه أبواه فلامه الثلث فإن کان له إخوة فلامه السدس من بعد وصیة یوصی بها أو دین آباؤکم وأبناؤکم لا تدرون ایهم أقرب لکم نفعا فریضا من الله إن الله کان علیما حکیما سوره نساء 11. (خداوند شما را درباره ارث فرزندانتان چنین توصیه میکند: 1-برای پسر به اندازه سهم و بهره دو دختر ٢-پس اگر فرزندان شما دو زن یا بیش از دو زن باشند دو سوم ارث برای آنها خواهد بود. ٣-و اگر یک زن باشد یک دوم میراث ازآن او است. ٤-برای پدر و مادر شخص مرده هرکدام یک ششم است در صورتیکه فرزند داشته باشد. ٥-اگرمرده فرزندی نداشته باشد و تنها پدر و مادر از او ارث برند برای مادرش یک سوم است و باقیمانده از آن پدر خواهد بود. ٦-اگر مرده علاوه بر پدر و مادر برادرانی یا خواهران از پدر و مادر یا از یکی ازآن دو دارد مادرش یک ششم میبرد و پنج ششم بقیه ازآن پدر است. همه اینها پس از عمل به وصیت میت و پرداختن وام او است. شما نمیدانید پدران و مادران و فرزندانتان کدامیک برای شما سودمندترند. این سهم بندی فریضهای الهی استکه بر اساس مصالح واقعی شما استوار شده و به سود شما است چراکه مسلماً خداوند به تمام حقایق و مصالح دانا و فرزانه است . در شان نزول این ایه آمده استکه جابرگفت: زن سعد بن الربیع دو دختر داشت و آنها را بحضور پیامبر صلی الله علیه و سلم آورد که ازسعد بود وگفت یا رسول الله صلی الله علیه و سلم این دو تا دختران سعد هستندکه پدرشان درجنگاُحد همراه تو بود و شهید شد و عمویشان مالشان را برای خود برداشته و چیزی بدانان نداده است، و معلوم است تا مالی نداشته باشندکسی بنکاحشان رغبت نمیکند، پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت: خداوند دربارهشان حکم میکند این بودکه ایه مواریث نازل شد و پیامبر صلی الله علیه و سلم دنبال عمویشان فرستاد و گفت دو سوم مال پدرشان را بایشان بده و یک هشتم را بمادرشان و آنچه باقی میماند مال شما است بروایت پنج نفر از صحاح سته بغیر از نسائی. فضیلتدانش فرایض 1- بروایت از ابن مسعود پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت:" " تعلموا القرآن وعلموه الناس. وتعلموا الفرائض وعلموها فإنی امرئ مقبوض والعلم مرفوع ویوشک ان یختلف اسمان فی الفریضة والمسألة فلا یجدان أحدا یخبرهما [قرآنکریم را یاد بگیرید و بمردم آن را یاد دهید و فرایض را یادگیرید و آن را یاد دهید. براستی من میمیرم و دانش فرایض برداشته میشود ونزدیک استکه اختلاف دو اسم در فریضه و مساله پیش میاید وکسی را نیابیدکه شمارا ازآن دو خبر دهد]". امام احمد آن را ذکرکرده است. ٢- بروایت عبدالله بن عمر و پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت:" العلم ثلاثة وما سوى ذلک فضل: ایة محکمة أو سنة قائمة أو فریضة عادلة [دانش دینی سه چیزاست و غیر از آن فضیلت و اضافی است: دانستن ایات محکم و دانستن احادیث نبوی و دانستن فرایض عادلانه]". بروایت ابوداود و ابن ماجه. ٣-بروایت از ابوهریره پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت:" تعلموا الفرائض وعلموها فإنها نصف العلم وهو ینسى وهو أول شئ ینزع من امتی [علم فرایض را یادگیرید و آن را یاد دهید براستی فرایض نصف علم است و زود از یاد میرود وآن نخستین چیزی استکه از میان امت من بیرون میرود چون مردمان آگاه بدان میمیرند و دیگران بدان اهمیت نمیدهند. احتمال دارد مقصود از فرایض علم احکام باشدکه نصف شریعت است و نصف دیگر علم بمحرمات است]". بروایتابن ماجه و دارقطنی. به نقل از: فقه السنه ، تأليف سيد سابق، مترجم محمود ابراهيمي، تهران، ناشر مردمسالاري، دوم 1387.
|
بازگشت به ابتدای
صفحه
بازگشت به نتایج قبل
چاپ
این مقاله
ارسال مقاله به دوستان |
|
|
|
|
|