Untitled Document
 
 
 
  2025 Dec 02

----

11/06/1447

----

11 آذر 1404

 

تبلیغات

حدیث

 

 پيامبر صلى الله عليه و سلم فرمودند: "كل لحم نبت من سحت فالنار اولى به" (روايت إمام أحمد در المسند)، يعنى: "هر گوشتى كه از حرام بر آيد مستحق آتش دوزخ است".

 معرفی سایت

نوار اسلام
اسلام- پرسش و پاسخ
«مهتدين» (هدايت يافتگان)
اخبار جهان اسلام
تاریخ اسلام
کتابخانه آنلاین عقیده
سایت اسلام تکس - پاسخ به شبهات دینی
خانواده خوشبخت
شبکه جهانی نور
سایت خبری تحلیلی اهل سنت
بیداری اسلامی
صدای اسلام

 

 

 

  سخن سایت

قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

لیست الفبایی     
               
چ ج ث ت پ ب ا آ
س ژ ز ر ذ د خ ح
ف غ ع ظ ط ض ص ش
ه و ن م ل گ ک ق
ی
   نمایش مقالات

الهیات و ادیان>فرقه ها و مذاهب>محکم و متشابه > اصول ادیان و فرق بین آیات قرآنی محکم و استنباط از آیات متشابه

شماره مقاله : 8053              تعداد مشاهده : 369             تاریخ افزودن مقاله : 26/8/1389

اصول ادیان و فِرَق بین آیات قرآنی محکم و استنباط از آیات متشابه

 

اصل

دلیل

نص قرآنی یا استنباطی

1- توحید و یکتاپرستی

{فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ }(بدان که غیر از

خدا الهی دیگر نیست)

نص

2- پیامبری محمد صلی الله علیه و سلم

{مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ }(محمد فرستاده خداست)

نص

3- ایمان به پیامبران

{آمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ} (به خدا و پیامبرش ایمان بیاورید)

نص

4- روز قیامت

{وَبِالآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ }(به روز آخرت ایمان دارند)

نص

5- ملائکه

{كُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِكَتِهِ}(تمام کسانی که به خدا و ملائکه ایمان می‌آورند)

نص

6- کتاب‌های آسمانی

{كُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ }(تمام کسانی که به خدا و ملائکه و کتابش ایمان می‌آورند)

نص

7- قدر

{إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ} (ما هر چيزي را به اندازه لازم و از روي حساب و نظام آفريده‌ايم)

نص

8- حفظ قرآن

{إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ ‏}(ما خود قرآن را فرستاده‌ايم و خود ما پاسدار آن

مي‌باشيم)

نص

9- پیروی از رسول خدا

{وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا }(چيزهائي را كه پيغمبر براي شما (از احكام الهي) آورده است اجراء كنيد، و از چيزهائي كه شما را از آن بازداشته است، دست بكشيد)

نص

10- عدالت مهاجرین و انصار

{وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ آوَواْ وَّنَصَرُواْ أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقّاً لَّهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ }(بيگمان كساني كه ايمان آورده‌اند و مهاجرت كرده‌اند و در راه خدا جهاد نموده‌اند، و همچنين كساني كه پناه داده‌اند و ياري كرده‌اند، (هر دو گروه) آنان حقيقه مؤمن و باايمانند (و شايسته واژه مهاجر و انصارند و تار و پود جاودانه پرچم اسلامند و) براي آنان آمرزش (گناهان از سوي يزدان منان) و روزي شايسته (در بهشت جاويدان) است)

نص

11- نماز

{أَقِيمُواْ الصَّلاَةَ} (نماز را بر پا می‌دارید)

نص

12 زکات

{وَآتُواْ الزَّكَاةَ }(و زکات را پرداخت کنید)

نص

13- روزه

{يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ }(اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! بر شما روزه واجب شده است)

نص

14- حج

{وَلِلّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً }(و حجّ اين خانه واجب الهي است بر كساني كه توانائي

(مالي و بدني) براي رفتن بدانجا را دارند)

نص

15- جهاد

{وَجَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ }(و با مال و جان در راه خدا جهاد و پيكار كنيد)

نص

16- حرمت قتل

{وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ }(و كسي را بدون حق (قصاص و اجرا فرمان الهي) مكشيد كه خداوند آن را حرام كرده است)

نص

17- حرمت زنا

{وَلاَ تَقْرَبُواْ الزِّنَى }(و (با انجام عوامل و انگيزه‌هاي زنا) به زنا نزديك نشويد)

نص

18- حرمت ربا

{وَأَحَلَّ اللّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا4} (خداوند

خريد و فروش را حلال كرده است و ربا را حرام نموده است)

نص

19- حرمت دزدی

{وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُواْ أَيْدِيَهُمَا }(دست مرد دزد و زن دزد را به كيفر عملي كه انجام داده‌اند به عنوان يك مجازات الهي قطع كنيد)

نص

20- حرمت شراب

{يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُö} (به حقیقت شراب و قمار و سنگ های مخصوص قربانی و شرط بندی و بخت آزمایی با تیرهای قرعه از عمل شیطان است پس از آن دوری نمایید)

نص

 

پس تمام اصول و اساس دین ما قرآن به صراحت بر آن‌ها دلالت می‌کند پس اینها دلایل و آیات قرآنی محکم هستند و استنباط از متشابه آیات نیست.

اما اصول اهل باطل برعکس اصول اهل حق است یعنی در اصول باطل دلیلی به عنوان نص قرآنی وجود ندارد بلکه فقط شبهات و استنباطات از آیات متشابه است و نمونه‌ي این موارد در جدول زیر می‌آید:

 

الدین او الفرقه

الاصل

الدلیل

نص ام استنباط

ابلیس

آیا بر آدم فضیلت دارد؟

{ أَنَاْ خَيْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِي مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِينٍ }(ن بهتر از او هستم. تو مرا از آتش آفريده‌اي و وي را از گِل).

استنباط

یهود و نصاری

صحت دینشان

{إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَادُواْ وَالنَّصَارَى وَالصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحاً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ} (كساني كه ايمان داشتند (پيش از اين به پيغمبران، و آنان كه به محمّد باور دارند) و يهوديان، و مسيحيان، و ستاره‌پرستان و فرشته‌پرستان، هر كه به خدا و روز قيامت ايمان داشته و كردار نيك انجام داده باشد، چنين افرادي پاداششان در پيشگاه خدا محفوظ بوده و ترسي بر آنان نيست و غم و اندوهي بديشان دست نخواهد داد)

استنباط

پرستش گوساله

 

{ بَصُرْتُ بِمَا لَمْ يَبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِّنْ أَثَرِ الرَّسُولِ}

«من از چيزهائي (در صنعت و هنر مجسّمه‌سازي) آگاهم كه بني‌اسرائيل از آنها آگاه نيستند. من مقداري از آثار (تعاليم و قوانين) پيغمبر (خدا موسي) را برگرفتم».

 

عزیر را به عنوان پسر خداوند قلمداد نمودن

 

{فَأَمَاتَهُ اللّهُ مِئَةَ عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ }(س خدا او را صد سال ميراند و سپس زنده‌اش گرداند)

عیسی مسیح را به عنوان اله همراه باخداوند قلمداد نمودن

 

{وَأُبْرِئُ الأكْمَهَ والأَبْرَصَ وَأُحْيِي الْمَوْتَى بِإِذْنِ اللّهِ }(و كور مادرزاد و مبتلاي به بيماري پيسي را شفا مي‌دهم و مردگان را به فرمان خدا زنده مي‌كنم)

التثلیث (پدر ـ پسر ـ روح‌القدس)

 

 

 

 

تقلید کورکورانه از علماء

(ملائکه دختران خداوند هستند)

 (تعدد خدایان)

{مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونَا إِلَى اللَّهِ زُلْفَى }(فقط به این خاطر آنان‌ را می‌پرستیم که ما را کم کم به خداوند نزدیک گردانند)

مشرکان

 

 

استنباط

شفاعت

{هَؤُلاء شُفَعَاؤُنَا عِندَ اللّهِ }(اینان شفیع و واسطه ما نزد خداوند هستند)

اطاعت از علما در حلال و حرام کردن طعام ها

(هذا حلال و هذا حرام) (این حلال است و این حرام)

الجهمیه

استدلال به قدر

{لَوْ شَاء اللّهُ مَا أَشْرَكْنَا وَلاَ آبَاؤُنَا }(اگر خدا می خواست ما و پدرانمان شرک نمی ورزیدیم)

نفی صفات الله

{لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ }(چیزی مثل

خداوند نیست)

المجسمه

اعتقاد به اين‌كه‌ خدا جسم است

{يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ }(دست خداوند بالای همه دست‌ها است)

استنباط

 

 

 

 

قدریه

نفی قدر

{إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِراً وَإِمَّا كَفُوراً }(ما او را به این راه

هدایت کردیم خواه شاکر باشد و خواه کافر)

استنباط

جبریه

نفی اختیار

{وَمَا تَشَاؤُونَ إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّهُ}

(آنچه را که اتفاق می‌افتد فقط خداوند می‌خواهد)

استنباط

حلولیه

اعتقاد به اين‌كه‌ خدا در هر جا است

{وَهُوَ اللّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الأَرْضِ }(خداوند در آسمان‌ها و در زمین است)

استنباط

دو خدایی

اعتقاد به دو خدا

{وَهُوَ الَّذِي فِي السَّمَاء إِلَهٌ وَفِي الْأَرْضِ إِلَهٌ}

(او کسی است که در آسمان و زمین الهی دارد)

استنباط

منصوریه

حلال پنداشتن محرمات

{لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُواْ }(بر کسانی که ایمان آورده و عمل صالح را انجام داده‌اند در آنچه که می‌خورند گناهی نیست)

استنباط

خطابیه

ترک واجبات

{يُرِيدُ اللّهُ أَن يُخَفِّفَ عَنكُمْ}

(خداوند می‌خواهد که بر شما سهل‌گیر باشد)

استنباط

خوارج

کافر دانستن علی و عثمان

{وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ }(هر کس به آنچه را که خداوند نازل کرده است، حکم نکند پس آن‌ها جزو کافران هستند)

استنباط

سبئیه

رجعت علی

{إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَى مَعَادٍ} (کسی که قرآن‌را بر تو فرض کرده است تا قیامت تو را برمی گرداند)

استنباط

کیسانیه

التناسخیه

بداء

{يَمْحُو اللّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ }(خداوند هر چه را بخواهد محو و نابود و ثابت می‌کند و نزد وی ام الکتاب است)

استنباط

 

حلول روح خداوند و انتقال آن در پیامبران و اولیاء

{فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُ سَاجِدِينَ}

(وقتی که آن‌را برابر نمودم و در روح خودم در آن دمیدم)

استنباط

امامت

 

{إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}

استنباط

عصمت

{إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً}

استنباط

عصمت مجتهدان

 

استنباط

الامامیه

مهدی منتظر

{وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}

استنباط

تمسک به اهل بیت

{أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ}

استنباط

رجعت

{وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ}

استنباط

بداء

{يَمْحُو اللّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ}

استنباط

تحریف قرآن

 

استنباط

تجریح صحابه و نکوهش و سب آنان

{أَفَإِن مَّاتَ أَوْ قُتِلَ انقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ }

استنباط

زیارت مرقدها

{قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِم مَّسْجِداً ‏}

استنباط

خمس مکاسب

{وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَيْءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ{

استنباط

نکاح متعه

{فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ}

استنباط

 

 

 

 

 

 

لذا این ادیان و گروه‌های اعتقادی برای اثبات اصول و مبادی خویش از آیات متشابه‌ استفاده‌ کرده و آیات محکم را در این زمینه‌ به‌ کار نبرده‌اند، و این خط مشی نقطه‌ی اشتراک هر یک از این‌ها می‌باشد

این ادیان و گروه‌هاي اعتقادي از يك روش واحد و مشترک پيروي كرده كه كاملا با با روش قرآنی یا ربانی مخالف است و آن نيز عبارت است از كاربرد متشابهات در اثبات اصول اعتقادي خويش و نفي آيات محكمات، همانگونه كه خداوند عزوجل  می‌فرماید:

{هُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُّحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ في قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاء الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاء تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الألْبَابِ}«اوست که «کتاب (قرآن) را بر تو نازل کرده است، بخشی از آن، آیه‌های «محکمات» است (و معانی مشخص و اهداف روشنی دارند و) آن‌ها اصل و اساس این کتاب هستند، و بخشی از آن آیه‌های «متشابهات» است، (و معانی مبهمی دارند و احتمالات مختلفی در آن‌ها می‌رود) اما کسانی که در دل‌هایشان کژی است (و گریز از حق، زوایای وجودشآن‌را فراگرفته است) برای فتنه‌انگیزی و تأویل (نادرست) به دنبال متشابهات می‌افتند. در حالی که تأویل (درست) آن‌ها را جز خدا، کسی نمی‌داند. و راسخان (و ثابت قدمان) در دانش می‌گویند: ما به همه‌ي آن‌ها ایمان داریم (و در پرتو دانش می‌دانیم که محکمات و متشابهات) همه از سوی خدای ماست. و (این را) جز صاحبان عقل (سلیمی که از هوی و هوس فرمان نمی‌برند، نمی‌دانند و متذکر نمی‌شوند.»

و اکنون تنها جمله‌ای که‌ می‌توان آن‌را در حضور حق تعالی ارائه‌ داد این است که‌:

{رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ}

« پروردگارا ! دلهاي ما را ( از راه حق ) منحرف مگردان بعد از آن كه ما را ( حلاوت هدايت چشانده و به سوي حقيقت ) رهنمود نموده‌اي ، و از جانب خود رحمتي به ما عطاء كن . بيگمان بخشايشگر توئي تو.»

 

از کتاب:

استدلال های باطل شیعه  از قرآن و بیان بطلان آن،  مؤلف: دکتر طه حامد دلیمی

 

مصدر:

دائرة المعارف شبکه اسلامی

IslamWebPedia.Com



 
بازگشت به ابتدای صفحه     بازگشت به نتایج قبل                       چاپ این مقاله      ارسال مقاله به دوستان

اقوال بزرگان     

از محمّد بن عقيل بن ابي طالب روايت است: علي رضی الله عنه براي ما سخنراني كرد و گفت: اي مردم! شجاع‌ترين مردم كيست؟ گفتيم: شما، اي امير مؤمنان! گفت: ابوبكر صديق رضی الله عنه شجاع‌ترين مردم است، در روز جنگ بدر ما براي رسول الله صلی الله علیه و سلم سايه‌باني درست كرده بوديم، گفتيم: چه كسي در كنار پيامبر صلی الله علیه و سلم از ايشان نگهباني مي‌کند تا كسي از مشركان به او نزديك نشود؟ كسي جز ابوبكر براي نگهباني نايستاد، او بود كه با شمشير از غلاف كشيده كنار سر مبارك او ايستاده بود، هرگاه كسي مي‌خواست به رسول الله صلی الله علیه و سلم نزديك شود ابوبكر با شمشيرش جلوي او را مي‌گرفت و من خودم (علي) ديدم كه مشركان گلوي رسول الله صلی الله علیه و سلم را گرفته‌اند و تكان مي‌دهند و مي‌گويند: تو همان كسي هستي كه معبودان را‌ يكي دانسته‌اي، سوگند به خدا كسي جز ابوبكر رضی الله عنه به ‌او نزديك نشد، در آن زمان ابوبكر دو گيسوي بلند داشت، در حالي كه با سرعت مي‌آمد گيسوانش را كنار مي‌زد، آمد و گفت: واي بر شما! آيا مردي را مي‌كشيد كه مي‌گويد: پروردگارم الله ‌است و برايتان از جانب پروردگارش آيات و نشانه‌هاي واضح و و روشن آورده‌است! در آن روز ‌يكي از دو گيسوي ابوبكر كنده شد. راوي می‌گويد: علي مخاطبان را سوگند داد كه ‌آيا نزد شما مؤمن آل فرعون بهتر بوده ‌يا ابوبكر؟ مردم چيزي نگفتند، علي گفت: سوگند به خدا ابوبكر از مؤمن آل فرعون بهتر است، آن مرد که ايمانش را پوشيد، خداوند او را ستود. امّا ابوبكر جان و خون و مالش را در راه خدا فدا كرد(المستدرک(3/67)صحیح است برشرط مسلم و ذهبی موافق آن است).

تبلیغات

 

منوی اصلی

  صفحه ی اصلی  
 جستجو  
  روز شمار وقايع
  عضویت در خبرنامه  
پیشنهادات وانتقادات  
همكارى با سايت  
ارتباط با ما  
 درباره ی ما  
 

تبیلغات

آمار

خلاصه آمار بازدیدها

امروز : 1728
دیروز : 7119
بازدید کل: 14405402

تعداد کل اعضا : 608

تعداد کل مقالات : 11123

ساعت

نظر سنجی

كداميك از كانال‌هاى اهل سنت فارسى را بيشتر مي‌پسنديد؟

كانال فارسى نور

كانال فارسى كلمه

كانال فارسى وصال

نمایش نتــایج
نتــایج قبل
 
.محفوظ است islamwebpedia.com تمامی حقوق برای سایت
All Rights Reserved © 2009-2010